کد مطلب:41027 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:256

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

حافظ مي گويد:

ألا يا ايها الساقي اَدِر كاساً و ناولْها كه عشق آسان نمود اول , ولي افتاد مشكل ها

]آيا اين شعر از يزيد بن معاويه است ؟ معنا و منظور اين شعر چيست ؟

شعر از حافظ است و ربطي به يزيدبن معاويه ندارد. مصرع اول آن عربي است , ولي مصرع دوم فارسي است و يزيد زبان فارسي را نمي دانست . بعضي گفته اند مصرع اول را از شعري شبيه به آن چه يزيد سروده , گرفته است .(1)

اين شعر عارفانه است كه الفاظ عرفانيِ و و در آن به كار رفته است . قطعاً معناي ظاهري اين الفاظ مراد نيست , چون عرفا خود را عاشق خدا مي دانند, پس آن چه را در وادي عشق و عاشقي به كاربرده مي شود, در اشعار و نوشته هاي خود استعمال مي كنند. از اين الفاظ چيز ديگر و...

منظور از اين شعر اين است كه : اي ساقي ! كاسه و پيمانهء مي معرف و آگاهي در مجلس عارفان , بين همگان بچرخان و به همه بده , زيرا اين ها همه عاشق اند, گرچه در ابتدا به نظر رسيد عشق و عاشقي كار آساني است , ولي مشكل ها در اين وادي بر سر راه است .

شايد منظور از

همان گونه كه انسان را حال به حال مي كند, كه در اين بيت به مفهوم شراب عشق است , سالك را ازخود بي خود مي كند.

حافظ مي گويد: مي دو ساله و محبوب چهارده ساله , كه منظور قرآن و چهارده معصوم است . در جاي ديگرمي گويد:

]عشقت رسد به فرياد ار خود بَسانِ حافظ قرآن زبر بخواني با چهارده روايت

]آن كه حافظ قرآن و روايات و عاشق ائمهء اطهار است , هرگز از شعر يزيد مدد نمي گيرد.

(پـاورقي 1.مرتضي مطهري , تماشاگه راز, ص 108